Z romantycznych pisarzy to właśnie Fredro najsilniej zaistniał w języku potocznym, a jego wpływ jest aktualny po dziś, choć nie każdy zdaje sobie z tego sprawę. "Gwałtu, co się dzieje", "wielki człowiek do małych interesów", "wolnoć Tomku w swoim domku", "idź serdeńko bo cię trzepnę" czy też "nich się dzieje wola nieba, z nią się zawsze zgadzać trzeba" - to cytaty z jego utworów np.:
- Wdzięczność ludzi, wielkość świata - ...
- Niech cię czarci chwycą ...
- Jeśli nie chcesz mojej zguby krokodyla daj mi luby. ...
- Niech się dzieje wola nieba, z nią się zawsze zgadzać trzeba! ...
- Bo ja rzadko kiedy myślę, alem za to chyża w dziele. ...
- Hej Gerwazy, daj gwintówkę!
- Fredro „osadził” akcję Zemsty w końcu XVIII wieku w czasach mu współczesnych i przeniósł ją do starego anonimowego zamku w Polsce. Ruiny autentycznej budowli w Odrzykoniu istnieją do dziś.
Temat: Charakterystyka osoby mówiącej w wierszu Wisławy Szymborskiej ,,Możliwości".
CEL: Na dzisiejszej lekcji będziemy analizować wiersz "Możliwości". Przy okazji pokażę Wam też, czym jest anafora.
1. Zastanów się, co oznacza zwrot "możliwości" - zastanów się w czyim imieniu wypowiada się podmiot liryczny, - o jakich wyborach i możliwościach mówi - jaki jest podmiot liryczny - zwróć uwagę na podkreślone wyrazy.
2. Przeczytaj wiersz. Poćwicz czytanie
"Możliwości" Wisława Szymborska
Wolę
kino.
Wolę
koty.
Wolę dęby nad Wartą.
Wolę Dickensa od
Dostojewskiego.
Wolę siebie lubiącą ludzi
niż siebie
kochającą ludzkość.
Wolę mieć w pogotowiu igłę z
nitką.
Wolę kolor zielony.
Wolę nie twierdzić,
że
rozum jest wszystkiemu winien.
Wolę wyjątki.
Wolę
wychodzić wcześniej.
Wolę rozmawiać z lekarzami o czymś
innym.
Wolę stare ilustracje w prążki.
Wolę śmieszność
pisania wierszy
od śmieszności ich niepisania.
Wolę w
miłości rocznice nieokrągłe,
do obchodzenia na co
dzień.
Wolę moralistów,
którzy nie obiecują mi
nic.
Wolę dobroć przebiegłą od łatwowiernej za bardzo.
Wolę
ziemię w cywilu.
Wolę kraje podbite niż podbijające.
Wolę
mieć zastrzeżenia.
Wolę piekło chaosu od piekła
porządku.
Wolę bajki Grimma od pierwszych stron gazet.
Wolę
liście bez kwiatów niż kwiaty bez liści.
Wolę psy z ogonem
nie przyciętym.
Wolę oczy jasne, ponieważ mam ciemne.
Wolę
szuflady.
Wolę wiele rzeczy, których tu nie wymieniłam,
od
wielu również tu nie wymienionych.
Wolę zera luzem
niż
ustawione w kolejce do cyfry.
Wolę czas owadzi od
gwiezdnego.
Wolę odpukać.
Wolę nie pytać jak długo
jeszcze i kiedy.
Wolę brać pod uwagę nawet tę możliwość,
że
byt ma swoją rację.
3. Zastanów się -ODPOWIEDZ PISEMNIE W ZESZYCIE
-jaką osobą jest podmiot liryczny?
-co w takim razie znaczy mieć możliwość?
-czy podmiot liryczny jest zadowolony?
W życiu często dokonujemy wyborów, tak jak podmiot liryczny w wierszu „Możliwości”,np. wyobraźcie sobie, że idziemy do lodziarni, tam są lody waniliowe, czekoladowe i truskawkowe. Jakie wybieracie? Inny przykład. Rodzice malują twój pokój. W jakim kolorze chcesz mieć ściany w swoim pokoju? Często mamy możliwość wyboru i warto to docenić.
Notatka
Tytułowe możliwości z wiersza Szymborskiej to wybory, których może dokonywać człowiek. Każdy wers rozpoczynający się od słowa "wolę" sugeruje, że wyborów jest bardzo dużo, nic ich nie ogranicza. Wybory dokonywane przez podmiot liryczny można podzielić na te związane ze stosunkiem do świata, życiem codziennym, wartościami moralnymi. Na podstawie wypowiedzi podmiotu lirycznego możemy stwierdzić, że to kobieta ( lubiącą, kochającą ) otwarta na świat, wrażliwa na drugiego człowieka, piękno świata, mająca konkretnie sprecyzowane zasady, bogatą osobowość, ceniąca pokój. Ciągłe powtarzanie zwrotu "wolę" jest anaforą, która ma podkreślić, że człowiek nigdy nie stoi przed tylko jednym wyborem.
Zapoznaj się z informacjami na temat ustroju panującego w powojennej Polsce.
Po II wojnie światowej władzę w Polsce przejęli komuniści, a zawdzięczali to poparciu Związku Radzieckiego i jego Armii Czerwonej. Próbowano jednak zachować pozory demokracji. W 1947 roku przeprowadzono wybory do sejmu. Ich wyniki sfałszowano tak, aby posłami zostali ci, których poparli komuniści. W piśmie do Stalina informowano, że komuniści i ich zwolennicy zdobyli ok. 50% głosów, ale oficjalnie ogłoszono, że było to aż 80% głosów. Aby utrzymać się przy władzy, komuniści stosowali różne metody. Była już mowa o sfałszowanych wyborach w 1947 roku. W późniejszym czasie doszło do tego, że w wyborach mogli startować tylko komuniści i ich sojusznicy. W latach pięćdziesiątych – na wzór stalinowski – stosowano terror: aresztowano ludzi podejrzanych o działalność antykomunistyczną, umieszczano ich w więzieniach, gdzie byli bici i torturowani, skazywani na wieloletnie kary pozbawienia wolności albo na śmierć. Po roku 1956 terror zelżał, ale wciąż można było trafić do więzienia za głoszenie poglądów antykomunistycznych. Zakazane było krytykowanie władzy i podejmowanych przez nią decyzji. Cenzura dbała o to, by wspomniana krytyka ustroju państwa nie pojawiała się w mediach: prasie, radiu, telewizji, ani nie była w inny sposób publikowana. Zdarzało się, że w sklepach brakowało towaru, zanim ostatni stojący w kolejce zdążyli dotrzeć do lady. Braki w zaopatrzeniu były ciągłą bolączką handlu w PRL. Aby im chociaż częściowo zaradzić, wprowadzano tzw. reglamentację, czyli sprzedaż tylko określonej liczby towarów na osobę. Czasem sprzedawca decydował, że na przykład każda osoba z kolejki może kupić jedynie dwie paczki kawy. W latach siedemdziesiątych wprowadzono kartki na cukier, a w osiemdziesiątych – na wiele innych wyrobów. Kartki określały miesięczny przydział danego towaru na osobę. Gdy ktoś kupił dany towar, sprzedawczyni odcinała odpowiedni kupon z jego kartki. Produkcja artykułów codziennego użytku nie była aż tak ważna dla władz PRL. Czy to władze muszą decydować o hodowli bydła czy wyrobie kiełbasy, szyciu ubrań albo produkcji pomocy szkolnych? W gospodarce socjalistycznej, która panowała w Polsce – tak. Obowiązywało centralne planowanie i wszelkie decyzje gospodarcze zapadały na najwyższym szczeblu. Decydujący głos miała Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, czyli partia komunistyczna. Rząd jedynie wykonywał jej zalecenia. Taki układ można nazwać dyktaturą partii komunistycznej. Pracownicy nie byli zachęcani do wysiłku wyższymi zarobkami – wszyscy zarabiali mniej więcej tyle samo. Gaże artystów nie zależały od tego, ile osób chciało oglądać ich występy. Zarobki pracowników handlu nie przekładały się na wysokość sprzedaży. Mówiono: „Czy się stoi, czy się leży, dwa tysiące się należy”, a wysokość wynagrodzeń ustalały władze.
Temat 2 : Debata przy okrągłym stole.
CELE-wiem co to jest argument, umiem argumentować własne zdanie
Co to jest argument?
ABY SIĘ DOWIEDZIEĆ KLIKNIJ TUTAJ: https://polszczyzna.pl/argument-definicja-synonimy-odmiana-rodzaje/
[Podręcznik s. 287 – 288]
1. Zapoznaj się z tekstem pt. Okrągły Stół (podręcznik s. 287 – 288).
2. Wykonaj w zeszycie zad. 1 / s. 288.
3. Wyobraź sobie, że będziesz brała/brał udział w obradach okrągłego stołu, podczas których poruszane będą następujące tematy:
Czy warto wrócić do pomysłu noszenia mundurków w szkole?
Czy gry komputerowe powinny być zabronione dla osób, które nie ukończyły trzynastego roku życia?
PRACA DOMOWA
Zapisz w zeszycie po dwa argumenty „za” i dwa „przeciw”, których mogłabyś/mógłbyś użyć podczas dyskusji.
Czy warto wrócić do pomysłu noszenia mundurków w szkole?
Argumenty „za” Argumenty „przeciw”
1. 1
2. 2.
2. Czy gry komputerowe powinny być zabronione dla osób, które nie ukończyły trzynastego roku życia?
Argumenty „za” Argumenty „przeciw"
1. 1.
2. 2.
Temat: Wprowadzenie do lektury Stefana Żeromskiego pt. Syzyfowe prace
CELE-umiem opisać autora i świat przedstawiony w lekturze.
umiem wskazać głównych bohaterów i wątki
umiem wyjaśnić związek frazeologiczny "syzyfowe prace"
Kim był Stefan Żeromski?
Stefan Żeromski urodził się w 1864 roku w Strawczynie pod Kielcami, w patriotycznej, szlacheckiej rodzinie. W 1874r. został uczniem kieleckiego gimnazjum. Trudna sytuacja materialna i częste choroby nie sprzyjały systematyczniej nauce. Nie uzyskawszy matury, jesienią 1886r. Żeromski wyjechał do Warszawy i wstąpił do Szkoły Weterynaryjnej. W trakcie krótkich studiów ustalały się poglądy pisarza na kwestie polityczne i społeczne.
W powołaniu do pisania utwierdziła go praca guwernera w szlacheckich domach. Udzielał korepetycji, pracował jako bibliotekarz. Od 1904r., kiedy to wydano powieść "Popioły", utrzymywał się już tylko z pisania. Po wybuchu wojny usiłował wstąpić do Legionów i dostać się na front.
W 1924r. został kandydatem do literackiej nagrody Nobla, ale nie otrzymał jej na skutek nieprzychylnych opinii po napisaniu "Wiatru od morza". Zmarł w 1925r.
Geneza „Syzyfowych prac”
Czasy, w których S. Żeromski umiejscowił swą powieść, to wyjątkowo trudny okres w dziejach naszego narodu. Jest to czas po powstaniu styczniowym. Kolejny zryw narodowy w 1863 r. zakończył się klęską. W prowincjonalnym Klerykowie, tak jak w całym zaborze rosyjskim, panuje nastrój przygnębienia, potęgowany represjami w nowych warunkach ekonomicznych. Młodzież poddawano bardzo wyrafinowanemu i podstępnemu systemowi wychowawczemu, który wiódł ku wynarodowieniu. Wykorzystując naturalne dążenie młodych ludzi do piękna i prawdy, pokazywano jej potęgę i wspaniałość Rosji, zohydzając jednocześnie to, co polskie. Żeromski chciał pokazać w powieści realia panujące w szkołach w okresie rusyfikacji.
Gatunek literacki:
Syzyfowe prace można nazwać powieścią obyczajowo-psychologiczną ze względu na wątki w niej obecne. Do wątków obyczajowych należą: wątek radców Somonowicza i Grzebickiego, wątek „starej Przepiórzycy”, wątki związane z życiem w miasteczku, mentalnością klerykowian (np. rodzina, w której Andrzej Radek pracuje jako korepetytor). Wątek psychologiczny jest pierwszoplanowy - to wszystkie wydarzenia związane z dojrzewaniem Marcina oraz jego kolegów. Widać wyraźnie, że fabuła powieści jest wielowątkowa.Warto zauważyć, że wątki są względem siebie kontrastowe (mówimy, że są kontrapunktami): rusyfikacja - walka z rusyfikacją;wątek profesora Sztettera (nauczyciela języka polskiego, który wyrzekł się swojej polskości) - wątek Bernarda Zygiera (ucznia - młodego patrioty).
Czas i miejsce akcji:
Akcja powieści rozgrywa się w latach 1871-1881. Czas fabularny sięga natomiast wydarzeń z 1863 r., a więc powstania styczniowego. O zdarzeniach tych dowiaduje się Marcin Borowicz od strzelca - Szymona Nogi.
Miejscem akcji jest elementarna szkoła w Owczarach, dokąd przybył ośmioletni Marcin z rodzinnej posiadłości szlacheckiej w Gawronkach, później miasteczko Kleryków, w swojej topografii przypominające Kielce.
Problematyka utworu i interpretacja tytułu:
Tematem powieści jest dorastanie w warunkach zaborów, edukacja w szkołach, gdzie w sposób bezwzględny, najbardziej odrażającymi metodami przeprowadza się proces wynaradawiania młodych Polaków. Tytułowe „syzyfowe prace” można interpretować jako prace rusyfikatorów pozbawione efektów, młodzież sobie tylko znanymi sposobami potrafi odnaleźć swoje korzenie, głęboko odczuwa swoją polskość, metody rusyfikatorów i ich działania pozostają więc bezowocne. Pisarz chciał przede wszystkim pokazać metody i cele edukacji młodych Polaków w rosyjskich szkołach oraz walkę z rusyfikacją, w której młodzież była zdana tylko i wyłącznie na siebie.
https://epodreczniki.pl/a/syzyfowa-praca/D12TfbnLV
Lekcje zdalne 7 marca 2021-obie grupy
Temat : Obraz polskiej szkoły pod zaborami i postawy Polaków wobec
rusyfikacji w Syzyfowych pracach Stefana Żeromskiego
Rusyfikacja
to narzucanie języka, kultury, wpływów rosyjskich innym narodom lub grupom etnicznym. Cel rusyfikacji: zdobycie dominacji Rosjan nad innymi, okupowanymi narodami.
Przyjaźń
Trudno mówić o wielkiej przyjaźni między chłopcami. Marcin jest samolubny i krytyczny wobec reszty kolegów. Publicznie występuje przeciwko Fidze Waleckiemu. Jedynie Radkowi okazuje zrozumienie i pomaga. Andrzej ze względu na swoje pochodzenie stroni od innych uczniów, nie zaprzyjaźni się z żadnym z nich. Bernard był pod specjalnym nadzorem nauczycieli i nie mógł sobie pozwolić na bliższy kontakt z którymkolwiek z chłopców. Tak jest do czasu jego wystąpienia na lekcji polskiego. Odważna deklamacja Reduty Ordona sprawia, że Bernard znajduje się w centrum uwagi i to on właśnie zjednoczy grupę chłopców. Pod wpływem Zygiera zakładają tajne stowarzyszenie patriotyczne. Wspólna konspiracja jednoczy ich, sprawia, że stają się prawdziwymi, wiernymi przyjaciółmi. Najbardziej zaprzyjaźnili się Radek z Zygierem.Jakie metody stosowali rusyfikatorzy w klerykowskim gimnazjum?
Wszystkie przedmioty wykładane były w języku rosyjskim.
Wprowadzono zakaz używania języka polskiego na terenie szkoły (także na przerwach).
Uczniowie byli nieustannie kontrolowani – na stancjach, w domach.
Namawiano uczniów na uczęszczanie do rosyjskiego teatru.
Lekcje języka polskiego traktowano jak przedmiot nieważny, pobłażano uczniom opuszczającym lekcje języka ojczystego, powierzono prowadzenie tego przedmiotu nauczycielowi zastraszonemu i nudnemu (prof. Sztetler).
Najważniejszych przedmiotów (rosyjski, historia) uczyli zagorzali rusyfikatorzy, najczęściej Rosjanie.
Szkalowano polskich księży, dyskryminowano katolików.
Ingerowano w sprawy kościelne (wymagano, aby pieśni kościelne również były śpiewane po rosyjsku).
Uczniom konfiskowano polskie książki, rewidowano ich rzeczy osobiste.
Czy w takiej szkole można było wytrzymać?
Co to za nauczyciele, którzy wyśmiewali uczniów z niższych warstw społecznych i zaostrzali konflikty między nimi? Faworyzowali zdolniejszych, chcąc pozyskać ich dla swych idei. Za karę siedziało się w kozie, rewidowane były tornistry. Nagradzano donosicielstwo, bezmyślne wkuwanie i całkowity posłuch. Wszystkie przedmioty oprócz religii katolickiej nauczane były w języku rosyjskim. Język polski stał się przedmiotem nadobowiązkowym. Dzieci nie mogły mówić po polsku. Chciano, by mówiły, a wręcz myślały tylko po rosyjsku. A rzecznika praw dziewiętnastowieczni uczniowie nie mieli. Przełomowym momentem jest lekcja polskiego, na której Bernard recytuje Redutę Ordona Mickiewicza. Uczniowie klerykowskiego gimnazjum nie mogli czytać polskich książek, nie znali więc utworu Mickiewicza. Recytacja Zygiera wstrząsnęła chłopcami.
Jaka książka poza dziełami Mickiewicza zaważyła na poglądach bohaterów?
Historia cywilizacji Anglii Buckle’a. Marcin i jego koledzy uświadomili sobie, że wiedza, jaką wpajano im w szkole, nie jest obiektywna i służy jedynie wynaradawianiu polskich uczniów.
Jacy bohaterowie występują w powieści?
Marcin Borowicz – główny bohater powieści, jedyny syn niezbyt zamożnych szlachciców. Jako ośmiolatek został wysłany do szkoły elementarnej w Owczarach, później do gimnazjum w Klerykowie. Akcja powieści kończy się, gdy Marcin zdaje maturę i podejmuje decyzję o wyjeździe na studia do Warszawy. Początkowo Marcin nie wzbudza sympatii – jest rozpieszczony, tchórzliwy, niezbyt bystry, egoistyczny. Ulegał wpływom inspektora Zabielskiego, bezwolnie poddawał się wynarodowieniu. Najgorszy moment to jego zdrada wobec Figi Waleckiego. Marcin zamiast udzielić koledze poparcia, przyznał rację rosyjskiemu nauczycielowi. Wyraźna zmiana następuje, kiedy Marcin poznaje Zygiera. Ale także wcześniejsze samodzielne decyzje o kształceniu się niezależnie od programu szkoły (bu-ckle’iści) sprawiają, że Marcin stopniowo staje się wrażliwym, odważnym i odpowiedzialnym patriotą.
Andrzej Radek – syn ubogich fornali ze wsi Pajęczyn Dolny. Wyróżniał się spośród reszty chłopskich dzieci. Dzięki opiece nauczyciela Kawki skończył progimnazjum. Po śmierci opiekuna zdecydował się na kontynuację nauki w Klerykowie. Dumny, uparty, bardzo zdolny, nie znosił, kiedy koledzy wypominali mu jego chłopskie pochodzenie. Złośliwa uwaga Tomkiewicza omal nie była przyczyną wyrzucenia Radka z gimnazjum. Dopiero wstawiennictwo Borowicza zapobiegło surowej karze. Radek, podobnie jak większość kolegów, utrzymywał się z udzielania korepetycji. On jednak w przeciwieństwie do pozostałych uczniów nie mógł liczyć na pomoc finansową rodziny – od kiedy opuścił rodzinną wieś, nie nawiązywał kontaktu z rodzicami.
Bernard Zygier – najbardziej tajemniczy spośród chłopców. Przybył z Warszawy, wydalony z tamtejszego gimnazjum. Dostał tzw. wilczy bilet, czyli bardzo złą opinię. Był uważany za ucznia niebezpiecznego, obawiano się, że będzie buntował kolegów. Dlatego też był pod nieustanną kontrolą nauczycieli, nie pozwalano mu na żadne bliższe
kontakty z innymi uczniami. Jego odważna recytacja Reduty Ordona udowodniła, że jest świadomym patriotą, znawcą literatury polskiej. Przewodniczył konspiracyjnej grupie, która spotykała się u Gontali. Najbardziej zaprzyjaźnił się z Radkiem.
Pani Borowiczowa – chorowita i wrażliwa kobieta. Najbardziej na świecie kochała jedynego syna, dla niego zdolna była do największych poświęceń, to ona mobilizowała Marcina do pilnej nauki.
Pan Borowicz – zubożały właściciel ziemski, pracowity i troskliwy.
Profesor Sztetler – nauczyciel polskiego w klerykowskim gimnazjum, zastraszony, uległy wobec władz rosyjskich. W głębi ducha był nadal patriotą, wystąpienie Zygiera również na nim zrobiło ogromne wrażenie (nie zabronił chłopcu deklamować).
Anna Stogowska (Biruta) – uczennica siódmej klasy gimnazjum żeńskiego. Córka polskiego lekarza i Rosjanki. Mimo starań matki, która szczerze sprzyjała polskości, Annę i jej rodzeństwo traktowano jak Rosjan. Biruta jest patriotką, zbuntowana, zamknięta w sobie, przez koleżanki uważana za dziwaczkę.
Antoni Paluszkiewicz – nazywany Kawką, korepetytor dworskich dzieci, pierwszy nauczyciel i opiekun Radka. To on odkrył zdolności chłopca, zmobilizował go do nauki, opłacił jego kształcenie w progimnazjum.
Pani Przepiórkowska – nazywana przez uczniów Przepiórzycą – starsza kobieta prowadząca stancję, znajoma pani Borowiczowej.
Szymon Noga – stary myśliwy mieszkający niedaleko Gawronek, często wspominał powstanie styczniowe.
Dlaczego Marcin się zmienił?
Początkowo Marcin Borowicz był idealnym „materiałem” dla rusyfikatorów. Bardzo chwiejny, ulegał wpływom innych, również rosyjskich nauczycieli. Stał się pupilkiem inspektora Zabielskiego. Często spotykał się u niego z tymi, którzy ulegli rusyfikacji. Studiowali rosyjską literaturę, wygłaszali referaty polityczne, przedstawiające Polskę jako kraj niewoli, gniazdo rozbestwionej szlachty mordującej niski lud. Marcin czytał, myślał i rozumiał po rosyjsku.
Aż do tego dnia, gdy prof. Sztetter kazał przetłumaczyć Zygierowi Redutę Ordona. Chłopak zaczął recytować strofy utworu Adama Mickiewicza. Wszyscy słuchali z zapartym tchem, a Marcin oniemiał. Przypomniał sobie opowieści Szymona Nogi o powstańcu z 1863 roku. Zrozumiał, co znaczy oddać życie za ojczyznę. Dojrzał. Przekonał się, jak obłudna jest polityka carskiego zaborcy.
Polecenia:
Zapisujecie w zeszycie temat lekcji.
Przepisujecie do zeszytu co to jest rusyfikacja oraz jakie były metody rusyfikatorów?
PRACA DOMOWA - czytacie cały materiał i uzupełniacie kartę pracy dołączoną do materiału (na podstawie znajomości lektury i przesyłanych przeze mnie notatek
Wyraz określany |
pytanie |
Wyraz określający |
mama |
Czyja? |
moja |
wrócił |
Kiedy? |
|
samochód |
Jaki ? |
|
Temat 1:Funkcja eufemizmów i prozaizmów.
1. CEL- Na
dzisiejszej lekcji:
-
dowiesz się, co to są EUFEMIZMY i PROZAIZMY oraz w jakich
sytuacjach je
stosujemy,
- spróbujesz
wskazać eufemizmy w zdaniach i wyjaśnisz ich znaczenie.
2.
CO TO JEST EUFEMIZM?
a)
PODRĘCZNIK str. 183. Przeczytaj definicję i zapisz notatkę w swoim
zeszycie.
Przykładowa
notatka:
EUFEMIZM (z gr.
eu - dobry, dobrze; phemi - mówię) to środek stylistyczny
polegający na sformułowaniu wypowiedzi w taki sposób, aby
złagodzić jej znaczenie. EUFEMIZMY łagodzą wyrażenia dosadne,
drastyczne, nieprzyzwoite lub sprawiające komuś przykrość.
3.
NOTATKA W ZESZYCIE:
Na
podstawie poniższych informacji, które dla Ciebie zebrałam,
zapisz
w zeszycie, kiedy stosujemy EUFEMIZMY. Nie przepisuj wszystkiego!
a)
EUFEMIZMY stosowane są w sytuacjach, kiedy nie chcemy kogoś urazić.
Kulturalne zachowanie wymaga użycia eufemizmów - dzięki nim nikt
nie czuje się skrępowany czy obrażony.
b)
EUFEMIZMY zastępują również wulgaryzmy, aby wyrażały złe
emocje, nie gorsząc przy tym otoczenia. Zamiast powiedzieć brzydkie
słowo - np. "kurde" czy jeszcze bardziej dosadnie, możemy
na przykład użyć sformułowania: "jasny gwint", "kurka
wodna" czy "motyla noga".
c)
EUFEMIZMY stosowane są także, kiedy chcemy załagodzić trudną
emocjonalne sytuację, np. śmierci. Wtedy użyjemy wyrażenia
"odejść na zawsze" czy frazeologizmu "przenieść
się na łono Abrahama".
4.
PODRĘCZNIK, str. 183. Tyle teorii. Teraz czas na praktykę:
-
Zad.2 - Niech to będzie rozgrzewka. Tego zadania nie musisz
zapisywać.
- Zad.1 - To
zadanie wykonaj pisemnie w zeszycie.
5.
PRACA DOMOWA - ZESZYT ĆWICZEŃ:
-
str. 63-65 ćw.1-6
6.ZADANIE
DODATKOWE Zapisz
w zeszycie jak najwięcej EUFEMIZMÓW, którymi można zastąpić
wyraz: "kłamać". Ciekawa jestem, ile udało Ci się
wymyślić...?
7. CO
TO JEST PROZAIZM?
a)
PODRĘCZNIK, str. 184. Przeczytaj definicję i zapisz notatkę w
swoim zeszycie.
b)
PODRĘCZNIK, str. 184/zad.7
8.
PODSUMOWANIE:
Na koniec
sprawdź, czy zapisałeś/aś definicje wszystkich pojęć.
Do
ostatnio poznanych SYNONIMÓW, ANTONIMÓW, HOMONIMÓW
dzisiaj
dołączyły EUFEMIZMY i PROZAIZMY.
Temat 2: Rodzinny wieczór. Barbara Kosmowska „ Buba”.
CEL- będę umiał rozpoznać znaczenie niewerbalnych środki komunikacji i w jakich np. gest, mimika, postawa ciała.
Podręcznik str. 234 oraz 185-187
Przeczytajcie tekst ze str. 185-187
Opiszcie sytuację ukazaną w utworze. Przedstawcie bohaterów oraz moment, w którym zostali pokazani.
Czym był ten wieczór dla poszczególnych członków rodziny? Zapiszcie wnioski w tabeli ( w zeszycie).
KTO? |
CZEGO CHCIAŁA/CHCIAŁ? |
dziadek |
|
ojciec |
|
mama |
|
Buba |
|
Wykonaj polecenie 2 i 3 – ustnie.
Praca domowa:
To był wspaniały wieczór spędzony z moją rodziną.
Napisz list do bliskiej osoby, w którym przedstawisz miłe chwile spędzone w gronie rodzinnym.
Twoja praca powinna liczyć minimum 150 słów. Pamiętaj o budowie listu, zwrotach grzecznościowych, miejscowości, dacie, akapitach i podpisie.
Kultura-
całokształt duchowego i materialnego dorobku ludzkości, gromadzony
i utrwalony w ciągu dziejów, przekazywany z pokolenia na pokolenie.
Ogłada, obycie, kultura osobista.
ETYKIETA JĘZYKOWA - Słownik terminów gramatycznych
– zbiór przyjętych w danej społeczności wzorów językowych zachowań grzecznościowych, zwyczajowo przyporządkowanych określonym sytuacjom pragmatycznym (Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2). Chodzi zatem przede wszystkim o formuły grzecznościowe, wyrażenia językowe pełniące funkcję grzecznościową, np. dziękuję bardzo, ogromnie mi przykro, czy mógłbym prosić…, bardzo mi miło. […]
Warto podkreślić, że w każdej kulturze, w każdym języku spotkamy się z innymi normami grzecznościowymi. Poznanie ich stanowi ważny element nauki języka obcego.
Warto sięgać do Poradni Językowej. Zachęcam do poczytania o grzeczności językowej PWN. Dowiecie się między innymi, czy co jest wulgaryzmem
Sporo ćwiczeń znajdziecie w e-podręczniku.
Warto też posłuchać autorytetów. O grzeczności językowej rozmawiają prof. Andrzej Markowski i prof. Radosław Pawelec w audycji radiowej.
(NACOBEZU) Na co będę zwracał uwagę -Posłuchaj wykładu i zanotuj, jakie są główne zasady grzeczności językowej.
Etyka słowa a etykieta językowa from WSiP – Nowoczesna Edukacja on Vimeo.
Sprawdź się
Używanie kolokwializmów w sytuacjach oficjalnych jest częstym naruszeniem etykiety językowej. Warto być czujnym.
Potrenujcie
2. Wykonaj w zeszycie zad. 1 (a i b). / s. 310
3. Wykonaj zad. 2. / s. 310. Przerysuj (wydrukuj + wklej) schemat i uzupełnij go w zeszycie. Podpowiedź: Co wpływa na to, jaki/jaka jesteś?
4. Odpowiedz w zeszycie na poniższe pytania (pełnymi zdaniami):
1) Czy tożsamość człowieka może się zmienić i od czego to zależy?
2) Co robimy, by pokazać: jakimi jesteśmy osobami; co się nam podoba;
w jaki sposób postrzegamy świat?
3) Czy jest ważne, aby uzewnętrzniać (pokazywać innym, obwieszczać) swoją tożsamość?
Podpowiedź graficzna do zadania:
Lekcja 2
Temat: Myśli Jana Pawła II inspiracją do rozważań o dziedzictwie kulturowym Polaków.
[ Podręcznik s. 311 - 312]
Cel: Wiem co to jest dziedzictwo kulturowe i duchowe i umiem wskazać przykłady.
1. Przeczytaj tekst Jana Pawła II pt. Pamięć i tożsamość (podręcznik s. 311).
https://www.youtube.com/watch?v=pzrn_u6jJUM
https://www.youtube.com/watch?v=eOKwOkERZbA Europejskie dziedzictwo kulturowe. Pamięć i tożsamość
https://www.youtube.com/watch?v=e7-ZbBEw53o -Dziedzictwo kulturowe
https://www.youtube.com/watch?v=IHSgXxPhwJE - Dziedzictwo kulturowe w popkulturze
2. Wykonaj zad. 1 (a i b). / s. 312 (w zeszycie).
a) OJCZYZNA
b) Wyjaśnij, jak rozumiesz podane w podręczniku cytaty.
3. Wykonaj zad. 3 (a,b i c). / s. 312 (w zeszycie).
Podpowiedź graficzna do podpunktu 3„b”: Plakat Stanisława Dróżdża pt. Klepsydra
Praca domowa
Zastanów się, co Ty chciałabyś/chciałbyś przekazać kolejnym pokoleniom. Co warto byłoby powierzyć z naszego otoczenia (wsi/gminy/powiatu/województwa). Co powinniśmy pozostawić po sobie jako Polacy, następnie jako mieszkańcy świata XXI wieku.
Możecie nawiązać do miejsc, tradycji, sztuki, organizacji,
ważnych osób.
Schemat do podpunktu 3 „c”:
tu znajdziesz życiorys jego życiorys https://slideplayer.pl/slide/55157/ napisz notkę biograficzną
Cel - Poznam utwory poetyckie dotyczące spojrzenia na Polskę w kontekście poezji romantycznej i poezji współczesnej.
- Umiem rozpoznać nastrój wiersza, rodzaj literacki tekstu Norwida( liryka) oraz wskazać podmiot liryczny, metaforę, powtórzenie, pytanie retoryczne, wers, rym, refren, strofę, prozę poetycką- Świetlicki.
Zastanów się co to jest NOSTALGIA? RAJ UTRACONY?
2. Przeczytaj wiersz lub posłuchaj nagrania: https://polska-poezja.pl/lista-wierszy/147-cyprian-kamil-norwidmoja-piosnka-ii
3. O czym jest tekst ,,Moja piosenka II"? Jak jest zbudowany: wskaż: podmiot liryczny, wers, rym, refren, strofę, metafory.
4. Odpowiedz pisemnie w zeszycie. Jak rozumiesz poniższe fragmenty wiersza:
"kruszynę chleba podnoszą z ziemi --------
"winą jest dużą popsować gniazdo na gruszy bociane"----------
"pierwsze ukłony są - jak odwieczne Chrystusa wyznanie"---------
"do tych co mają tak za tak, nie za nie" -----------
"bez światło-cienia"------------
5. Odpowiedz pisemnie w zeszycie- Napisz notatkę odpowiadając na poniższe pytania:
O czym jest wiersz Moja piosnka II?
Kto jest podmiotem lirycznym?
Do kogo wiersz jest skierowany?
Co jest charakterystyczne dla budowy tekstu?
6. Przeczytaj tekst M. Świetlickiego Nowe pogo,
Na podstawie tekstu odpowiedz pisemnie :
- opisz kraj widziany oczyma osoby mówiącej w wierszu;
-wskaż fragmenty charakteryzujące ludzi, ich przyzwyczajenia i zachowania;
- wskaż metafory;
- wskaz jakimi wartościami kierują się ludzie w opisanym kraju;
- jaką funkcję pełni powtórzenie spałem źle, dlaczego osoba mówiąca w wierszu źle śpi;
Proza poetycka - utwór (M Świetlickiego) pisany prozą (utwór prozaiczny) o charakterze refleksyjnym, liryczno-opisowym, czasami pojawiają się el. epickie. Proza poetycka charakteryzuje się nagromadzeniem środków stylistycznych podobnie jak liryka.
Praca domowa
1. Opisz podobieństwa i różnice w obu utworach.
2. Pisownia partykuły nie z różnymi częściami mowy zeszyt ćwiczeń s. 102
Wiem co to jest ballada.
Umiem wskazać związek przyrody z nastrojem i utworu
umiem scharakteryzować narratora
Podręcznik, s. 253
tekst do odsłuchania tutaj: https://www.youtube.com/watch?v=1XjhpW6lDzM
składniki świata |
elementy realistyczne |
elementy fantastyczne |
miejsce |
|
|
bohater |
|
|
wydarzenia |
|
|
7. Mickiewicz wymyślił wyraz świtezianka na potrzeby swojego utworu, stwórz definicję tego słowa. Pamiętasz jak nazywamy takie nowo powstałe wyrazy?
Praca domowa ZADANIE 1 str. 255.
Temat 2 Funkcja zdrobnienia i zgrubienia w tekście.
1. Znam, rozpoznaję i umiem zastosować wyrazy nacechowane ekspresywnie czyli zdrobnienia, zgrubienia
Podręcznik s.169/170
ramka zielona ze s. 169 i ramka ze s.170 do zeszytu.
Wykonaj zadania 1, 2, 4, 5 s. 169 z podręcznika pisemnie.